Шыйныя грыўні ў ювелірным мастацтве Беларусі: вытокі і мастацкія асаблівасці

Abstract

У артыкуле разглядаюцца вытокі і мастацкія асаблівасці шыйных грыўняў у ювелірным мастацтве Беларусі. Асобная ўвага надаецца даследаванню семантыкі формаўтварэння ювелірных вырабаў, кампазіцыі арнаментальных матываў і ўзораў. Закранаюцца пытанні відавых асаблівасцей шыйных грыўняў на тэрыторыі Старажытнай Беларусі, сярод якіх вылучаюцца пласцінчатыя, драцяныя і вітыя вырабы балцкага тыпу. У поле ўвагі даследчыка прыцягваюцца і традыцыі вырабу шыйных грыўняў, звязаныя з этнічнай прыналежнасцю насельніцтва. Аўтар падкрэслівае, што ў IX–XI стст. дадзеная катэгорыя ўпрыгажэнняў была як прадметам імпарта, так і вынікам мясцовай вытворчасці, а прыкладна ў XII – пачатку XIII ст. большая частка вырабаў – гэта грыўні работы мясцовых гарадскіх ювеліраў.

В статье раскрываются особенности и направления правительственной политики в области педагогического образования в Беларуси во второй половине XIX – начале ХХ в. На фоне определенных успехов и достижений в создании системы подготовки учительских кадров одновременно показана двойственность и непоследовательность царизма в сфере народного образования. Возможности модернизации образования блокировали существующий монархический политический строй и интеллектуально организационный уровень политической элиты.