Грамадзянская вайна 1696-1702 гг. у Вялікім княстве Літоўскім

Abstract

Артыкул прысвечаны гісторыі грамадзянскай вайны 1696-1702 гг. у Вялікім княстве Літоўскім, якая разглядаецца ва ўзаемасувязі з праблемай рэфармавання дзяржаўна-палітычнага ладу краіны. Пасля смерці караля i вялікага князя Яна Сабескага літоўская шляхта выступіла супраць гегемоніі ў Княстве магнацкага дому Сапегаў. Пры падтрымцы новага караля Аўгуста II яна здолела дабіцца аслаблення улады Сапегаў i затым канчаткова ix перамагчы ў бітве пад Алькенікамі ў 1700 г. Шляхта ваявала над лозунгам ураўнавання cвaix правоў з правамі польскай шляхты. Аднак пад уплывам супрацоўніцтва з Аўгустам II яе праграма эвалюцыянавала ў бок абсалютызму, што знайшло выражэнне ў Віленскай пастанове 1701 г.

Статья посвящена истории гражданской войны 1696-1702 годов в Великом княжестве Литовском, которое рассматривается в связи с проблемой реформирования государственно-политической системы страны. После смерти короля и великого князя Яна Собеского литовское дворянство выступило против гегемонии в княжестве магнатского дома Сапег. При поддержке нового короля Августа II ей удалось ослабить власть Сапегов, а затем окончательно выиграть битву при Алкениках в 1700 году. Дворянство боролось под лозунгом уравнивания cvaix прав с правами польского шляхты. Однако под влиянием сотрудничества с Августом II ее программа эволюционировала в сторону абсолютизма, что выразилось в Виленском указе 1701 года.