Распрацоўка канцэпцыі нацыянальнай палітыкі на Беларусі ў 1920-я гг.

Abstract

У артыкуле разглядаюцца пытанні распрацоўкі на Беларусі нацыянальнай палітыкі – беларусізацыі, якая стала вызначальнай рысай усяго грамадскага развіцця БССР 1920-х гг. Для ажыццяўлення гэтай палітыкі інснавалі пэўныя перадумовы – ідэі і практыка беларускага нацыянальнага руху, утварэнне беларускай дзяржавы і ўзбуйненне яе тэрыторыі, лібералізацыя эканамічнага жыцця, адступленне ад імкнення фарсіраваць сусветную рэвалюцыю. Характар і змест нацыянальнай палітыкі шмат у чым прадвызначаліся тымі пераменамі, што пачаліся ў краіне ў цэлым. У праграме беларусізацыі ўлічваўся шматнацыянальны склад насельніцтва, яго своеасаблівае рассяленне на тэрыторыі рэспублікі, нізкі ўзровень эканамічнага развіцця краіны, непрапарцыянальна нізкая доля беларусаў у партыйных, савецкіх, гаспадарчых органах улады і кіравання. Пры распрацоўцы палітыкі беларусізацыі асаблівая ўвага была звернута на развіццё беларускай мовы, нацыянальнай адукацыі і навукі, культурнае адраджэнне рэспублікі, кадравае пытанне. Не засталіся без увагі інтарэсы тых нацыянальных меншасцей, якія жылі на тэрыторыі Беларусі. Палітыка беларусізацыі была ўзнята на ўзровень дзяржаўнай з дакладным замацаваннем у адпаведных законах, аказала выключнае ўздзеянне на насельніцтва краіны, дала вялікую надзею на рэалізацыю ідэй нацыянальна-культурнага будаўніцтва, якія ў другой палове 1920-х гг. знайшлі сваё ўвасабленне на практыцы.