Ідыяэтнічная рэалізацыя канцэпту «дом» у беларуска- і польскамоўным дыскурсе (на матэрыяле паэм Я. Коласа «Новая Зямля» і А. Міцкевіча «Пан Тадэвуш»)

Abstract

Аб’ектам нашай увагі ў артыкуле з’яўляецца канцэпт дом, прадметам вывучэння стала спецыфіка яго імплементацыі ў беларуска- і польскамоўным дыскурсе. Мэта даследавання – характарыстыка ідыяэтнічнай рэалізацыі адпаведнай канцэптуальнай семантыкі ў знакамітых паэмах беларуса Я. Коласа «Новая зямля» і паляка А. Міцкевіча «Пан Тадэвуш». Абодва творы з’яўляюцца ў пэўным сэнсе ўзорнымі як вынік аўтарскай кагнітыўнай рэфлексіі і як адлюстраванне карціны свету этнічна ідэнтычных беларускай і польскай сацыякультурных супольнасцей. Метадалагічную базу даследавання склаў комплексны дыскурсіўны і канцэптуальны аналіз тэксту з элементамі супастаўлення і мадэлявання. У выніку праведзенага даследавання выяўлена і навукова апісана прагматычна абумоўленая рэалізацыя ідыяэтнічна значымага канцэпту дом на рэпрэзентатыўным матэрыяле. Разгледжана семантычная структура канцэпту, асаблівасці яго сітуацыйнага і метафарычнага ўвасаблення. Карысным для праведзенага аналізу стаўся разгляд рэферэнтнай канцэптасферы, у тым ліку ідэнтыфікацыя і лінгвістычная кваліфікацыя шэрагу звязаных з паняццевай семантыкай дому іншых канцэптаў. Апрабіраваная ў артыкуле даследчыцкая матрыца можа быць выкарыстана для больш маштабных даследаванняў паняццевай семантыкі як беларуска-, так і польскамоўнага дыскурсу.